Ponosno nad Beogradom
Kratak istorijat Avalskog tornja
Istorija Tornja : 1965 godina
Puštanje u Rad
Prvi Avalski toranj gradio se gotovo 4 godine – od 1961. a pušten u rad 1965. godine. Nekadašnji toranj je bio visok 202,8 metara i smatrao se jednim od najlepših tornjeva u Evropi i svetu. Bio je jedini toranj na svetu koji je za presek imao jednakostranični trougao, simbol srpskog tronošca za sedenje..
Istorija Tornja : April 1999
Rušenje Avalskog Tornja
U noći između 29. i 30. aprila 1999. godine u napadu NATO avijacije srušen je televizijski i telekomunikacioni toranj na Avali.
Srušen je 37. dana od početka NATO agresije na bivšu SR Jugoslaviju, u proleće 1999. godine. Objekat impozantnih dimenzija i arhitektonske vrednosti, čija je visina bila 204 metra, čim je izgrađen postao je jedan od prepoznatljivih simbola Beograda.
Istorija Tornja : 2006 godina
Rekonstrukcija Avalskog Tornja
Uklanjanje ostataka tornja je počelo od maja 2005. godine i trajalo je 2 meseca. Pošto je smatran jednim od bitnih obeležja Beograda, doneta je odluka da se toranj obnovi, a projekat je potom rađen u institutu CIP od avgusta do decembra 2005. godine. Nakon ovoga su prikupljena početna sredstva i 11. decembra 2006. potpisan je ugovor o izgradnji tornja između Direkcije za imovinu Srbije, RTS i preduzeća „Ratko Mitrović“. Gradnja novog tornja je otpočela krajem 2006. godine. Međutim, i pored emotivnih razloga za obnovu Avalskog tornja, mnogi smatraju da je njegov značaj u telekomunikacionom smislu veoma diskutabilan. Takođe, ni u vreme kada je postojao, on nije bio adekvatno iskorišćen u turističkom smislu. Osnovano je i Društvo za obnovu Avalskog tornja koje učestvuje u prikupljanju sredstava za obnovu.
Istorija Tornja : 2010 godina
Svečano otvoren Avalski toranj
Novi Avalski toranj svečano je otvoren 21. aprila 2010. godine u prisustvu najviših državnih zvaničnika. Novoizgrađeni toranj je replika starog, ali viši za 2 metara od prvobitnog, zbog antenske konstrukcije od nesagorivog materijala. Sa svim starim karakteristikama u novom ruhu, toranj može da izdrži zemljotres do 9,2 Merkalijeve skale.
Istorija Tornja : 2016 godina
Radovi na izgradnji kompleksa
Od 2016. godine, zahvaljujući sredstvima ministarstva trgovine, turizma i telekomunikacija RS, započeti su radovi na rašćišćavanju i privođenju nameni i ostalih pratećih sadržaja na kompleksu Avalskog tornja. Osluškujući potrebe turista, okolina tornja dobija dečiji park, sportske terene, teretanu na otvorenom. Uređuju se i blokovi koji su do tada građevinski bili u sivoj fazi, a projektom novog tornja bili su predviđeni. Izmešta se mesto za prodaju ulaznica, formira Turistički info centar Turističke organizacije Srbije, kafe, Etno prodavnica i multimedijalna sala.
Istorija Tornja : 2018 godina
Prateći sadržaji u punom kapacitetu
Od 2018. godine, ulaganjem resornog ministarstva i sopstvenim sredstvima, oprema se plato ispod samog tornja, koji postaje najveća letnja pozornica u gradu. Pored bine za kulturno-umetnički program, na plato se postavlja preko 20 etno tezgi za prodaju različite robe namenjene turistima. Od tada, svakog vikenda organizuju se različiti muzički i gastro festivali, besplatni za sve posetioce. Iste godine, u okviru dečijeg parka, nastaje „selo vilenjaka“ jedinstveni poligon u Srbiji sa drvenim kućicama i mostovima, koje uspešno savladavaju najmlađi. Pravljen na drveću, specijalno projektovan za ovaj prostor, naše „selo vilenjaka“ postaje jedan od najčešćih razloga da nam se mališani iznova vraćaju. Na samom prilazu kompleksa, ljudi dobre sportske volje dobijaju veštačku stenu za penjanje.
Okolina
Planinski izvori
Od 2018. godine, ulaganjem resornog ministarstva i sopstvenim sredstvima, oprema se plato ispod samog tornja, koji postaje najveća letnja pozornica u gradu. Pored bine za kulturno-umetnički program, na plato se postavlja preko 20 etno tezgi za prodaju različite robe namenjene turistima. Od tada, svakog vikenda organizuju se različiti muzički i gastro festivali, besplatni za sve posetioce. Iste godine, u okviru dečijeg parka, nastaje „selo vilenjaka“ jedinstveni poligon u Srbiji sa drvenim kućicama i mostovima, koje uspešno savladavaju najmlađi. Pravljen na drveću, specijalno projektovan za ovaj prostor, naše „selo vilenjaka“ postaje jedan od najčešćih razloga da nam se mališani iznova vraćaju. Na samom prilazu kompleksa, ljudi dobre sportske volje dobijaju veštačku stenu za penjanje.
Okolina
Spomenik Vasi Čarapiću
U blizini Planinarskog doma Čarapićev brest nalaze se dva spomenika posvećena Karađorđevom vojvodi Vasi Čarapiću.
Okolina
Spomenik Neznanom junaku
Podignut 1938.na Avali kao monumentalni mauzolej na vrhu planine, na jugoistoku Beograda, na mestu nekadašnje srednjevekovne tvrđave Žrnov .Tvorac ovog spomenika je vajar Ivan Meštrović, a projektovan je u neoklasičnom stilu u formi grčkog hrama. Kao inspiraciju Meštrović je koristio grobnicu Kira II u Persiji. Prvobitni kameni spomenik, podigli su stanovnici okolnih sela 1922.godine na mestu nepozantog palog ratnika iz Prvog svetskog rata. U postamentu je podzemna prostorija u kojoj se nalazi kovčeg sa posmrtnim ostaciman nepoznatog ratnika. Na ulazu su monumentalni stubovi u vidu ženskih figura u narodnim nošnjama. Skulpture simbolizuju majke vojnika i narode i regije Kraljevine Jugoslavije. To su: Šumadinka, Panonka-Vojvođanka, Crnogorka, Kosovka, Dalmatinka, Zagorka, Slovenka i Makedonka. Mauzolej Neznanom junaku na planini Avala sasvim zasluženo preporučuju svi turistički poslenici.
Okolina
Spomenik sovjetskim vojnim veteranima
Spomenik sovjetskim ratnim veteranima je spomenik na Avali u blizini Beograda. Posvećen je članovima sovjetske vojne delegacije koja je poginula u avionskoj nesreći na Avali 19. oktobra 1964. Delegacija je letela u Beograd da prisustvuje proslavi 20. godišnjice oslobođenja Beograda u Drugom svetskom ratu (20. oktobra 1944), u čemu je učestvovala i Crvena armija. Među poginulima u nesreći su maršal Sergej Birjuzov i general Vladimir Ždanov.
Spomenik je izvajao Jovan Kratohvil.
Okolina
Tvrđava Žrnov – rudnici
Ne zna se tačno kada su otvoreni prvi rudnici, ali se zna da su na Avali, od davnina, iskopavane razne rude – olova, srebra i gvožđa, cinobarit i živa. U srednjem veku izgrađena je tvrđava Žrnov. Po predanju, to je bio zamak Jerine, žene Đurđa Brankovića. Turska vojska sultana Murata, u pokušaju da osvoji Beogradsku tvrđavu, 1442.godine zauzima Žrnov, koje tada postaje tursko uporište. Avalu su osvajali i njome gospodarile mnoge starešine, a prvi put je 1859.godine proglašena zaštićenim prostorom, i pošumljena listopadnom i borovom šumom- danas zakonom zaštićen predeo izuzetnih odlika. Izgradnjom železnice 80-tih godina 19 veka, počele su posete i izleti u okolini Beograda, I osnivanje planinarskog društva 1901.godine. I danas Avalu pohode oni kojima je zanimljiva istorija rudarstva, tragači za plemenitim metalima i arheolozi amateri koji se nadaju da će na njenim padinama i oko spomenika pronaći vredne arheološke ostatke. O ovoj Rimskoj naseobini danas svedoče davno napuštena rudarska okna u rudniku žive Šuplja stena podno Avale.
Fotografija: Srbske Novine